Κόλαφος το πόρισμα για το «αμαρτωλό» Ταμείο

Πραγματικό… καταπέλτη για την πρώην διοίκηση του Ταμείου Αλληλοβοήθειας Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού (ΤΑΥΠ – ΥΠΠΟ) αποτελεί η τελική έκθεση που συνέταξαν οι ελεγκτές του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), ολοκληρώνοντας τον διαχειριστικό έλεγχο που διατάχθηκε για την «αμαρτωλή» 12ετία (2005 – 2016) του Ταμείου.

Πρόκειται για την πρώτη σε βάθος έρευνα που διενεργήθηκε για την οικονομική λειτουργία του Ταμείου και η οποία όχι μόνο αποκάλυψε σοβαρή κακοδιαχείριση και σκανδαλώδεις σπατάλες δημοσίου χρήματος, αλλά και στοιχεία που δείχνουν ότι το συγκεκριμένο Ταμείο αξιοποιήθηκε επί προηγούμενων κυβερνήσεων ως ένας «κόμβος» αμοιβαίων εξυπηρετήσεων, μεταξύ ενός «τριγώνου» που περιλαμβάνει πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων ΥΠΠΟ (ΠΟΕ-ΥΠΠΟ – παλαιότερα ΠΟΣ-ΥΠΠΟ) και το ΤΑΥΠ-ΥΠΠΟ. Πίσω, βέβαια, από την πλάτη των εργαζομένων, στο όνομα των οποίων συστάθηκε το Ταμείο Αλληλοβοήθειας.

Στο οριστικό τους πόρισμα (το οποίο έχει στην κατοχή της και αποκαλύπτει πρώτη η «Εφ.Συν.»), οι ελεγκτές κρίνουν μη νόμιμες και εκτός σκοπού Ταμείου δαπάνες συνολικού ύψους 45,5 εκατ. ευρώ (βλ. πίνακα) και -έχοντας απορρίψει ένα πλήθος αιτιάσεων της πρώην διοίκησης του Ταμείου- καταλήγουν συνολικά σε 22 ευρήματα, η πλειονότητα των οποίων θα αποσταλεί στον εισαγγελέα Οικονομικών Εγκλημάτων για την αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών.

Για ένα μέρος των ευρημάτων, αυτή η προοπτική θα αποτραπεί, εάν τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων του ΤΑΥΠ-ΥΠΠΟ κατά την επίμαχη 12ετία επιστρέψουν πίσω στους λογαριασμούς του Ταμείου τα ποσά μιας σειράς μη νόμιμων δαπανών.

Το άθροισμά τους προσεγγίζει τα 3,5 εκατ. ευρώ. Επί 15 έτη (2002-2017), πρόεδρος του Ταμείου ήταν ο Γ. Τσακοπιάκος και διευθυντής ο Γ. Βλαντής.

Κρατικοί πόροι

Η χρηματοδότηση του ΤΑΥΠ-ΥΠΠΟ από το 2002 -οπότε και επανιδρύθηκε, επί υπουργίας Ευ. Βενιζέλου- γινόταν αποκλειστικά και μόνο από κρατικούς πόρους και ειδικότερα από εισπράξεις του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ), οι οποίες προέρχονται κυρίως από την πώληση εισιτηρίων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους.

Δημόσιο χρήμα, λοιπόν, ήταν αυτό που με πρόσχημα την αλληλεγγύη προς τους εργαζομένους δαπανήθηκε την επίμαχη περίοδο απευθείας μέσω του Ταμείου και μάλιστα για δαπάνες που δεν έχουν καμία σχέση με τους καταστατικούς σκοπούς του και με πρακτικές που ανέκαθεν καταδίκαζε το συνδικαλιστικό κίνημα.

Σύμφωνα πάντα με το πόρισμα του ΓΛΚ, μεταξύ άλλων τα χρήματα σπαταλήθηκαν για:

• συνέδρια, έπιπλα, είδη γραφείου, ημερολόγια και εντευκτήριο της Ομοσπονδίας,
• ταξίδια και συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας συνδικαλιστικών εκπροσώπων,
• έξοδα της ποδοσφαιρικής ομάδας της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ,
• έξτρα αποζημίωση για μια «Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών από Αριθμολαχεία»,
• παράτυπες προσλήψεις.

Ο εισαγγελέας Οικονομικών Εγκλημάτων θα κληθεί να διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες για μια σειρά αδικαιολόγητων δαπανών, στην περίπτωση που τα αντίστοιχα χρήματα δεν επιστραφούν στον λογαριασμό του Ταμείου.

Πρόκειται για ευρήματα του ελέγχου που αφορούν:

◼ Δαπάνες τρίτων ύψους 2.859.019,54 ευρώ για τις περιόδους 2005-2009 και 2014-2016. Πρόκειται για διόλου ευκαταφρόνητα ποσά, που κάλυψαν έξοδα της Ομοσπονδίας, για το απεργιακό της ταμείο, τις αμοιβές του δικηγόρου της Ομοσπονδίας, ακόμα και, μεταξύ άλλων, την… ποδοσφαιρική ομάδα της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ που συμμετείχε στο πρωτάθλημα της ΑΔΕΔΥ.

◼ Αδικαιολόγητα έξοδα 91.689,58 ευρώ για δαπάνες του παιδικού σταθμού που λειτουργεί το Ταμείο.

◼ Επιβάρυνση του Ταμείου με 144.446,96 ευρώ για τη μηχανογράφηση και τον υπολογισμό πολιτιστικών επιδομάτων. Οι δαπάνες αφορούν τη 10ετία 2005-2014. Πρέπει, ωστόσο να σημειωθεί ότι τα 78.918,71 ευρώ δαπανήθηκαν από το 2009 και μετά έτος, κατά το οποίο το πολιτιστικό επίδομα είχε… καταργηθεί!

◼ «Φουσκωμένες» δαπάνες 31.908,5 ευρώ για νομικό σύμβουλο. Το συγκεκριμένο πρόσωπο εμφανίζεται να απασχολήθηκε την εξαετία 2005-2010, με τους ελεγκτές όμως να μην έχουν εντοπίσει ούτε σχετική σύμβαση ούτε παρεχόμενες υπηρεσίες που να δικαιολογούν το ποσό.

◼ Αδικαιολόγητες δαπάνες 74.115 ευρώ για επικοινωνιακό σύμβουλο.

◼ Αδικαιολόγητη αύξηση λογαριασμού ειδών γραφείου ύψους 97.124 ευρώ.

◼ Αγορά και κατασκευή επίπλων 1.071 ευρώ της Ομοσπονδίας το 2008.

◼ Αδικαιολόγητο ποσό 1.665,22 ευρώ για την κατασκηνωτική περίοδο 2007-2008.

◼ Τηλεφωνικές συνδέσεις κινητών 40 μελών της Ομοσπονδίας κόστους 27.886,99 ευρώ τα έτη 2010-2011 (το γενικό συμβούλιο της Ομοσπονδία απαρτίζεται από 33 μέλη!).

◼ Ταμειακή διευκόλυνση του Ταμείου προς την Ομοσπονδία, ύψους 3.000 ευρώ.

◼ Δαπάνη συνεστίασης υπαλλήλων του παιδικού σταθμού ύψους 2.639,55 ευρώ.

Και τελευταίες αλλά όχι έσχατες:

– Οι δαπάνες ύψους 21.663 ευρώ για υπηρεσιακά έξοδα κλητήρων στα γραφεία των κ.κ. Πάλλη-Πετραλιά, Τατούλη, Ζαχόπουλου το 2005.

Τέλος, οι ελεγκτές προτείνουν να σταλεί στις ΔΟΥ Δ’ Αθηνών και ΦΑΕΕ Αθηνών υπόθεση εγγραφής τιμολογίων από μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων παιχνιδιών ύψους 111.169 ευρώ, τα οποία δεν βρέθηκαν καταχωρημένα στα βιβλία του Ταμείου, αλλά ούτε υπήρχε ισόποση συναλλαγή με την αλυσίδα.

Δοσοληψίες με την πολιτική ηγεσία σε χρήμα και προσωπικό

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, την περίοδο του «πάρε – δώσε» με το Ταμείο Αλληλοβοηθείας των υπαλλήλων του. Από πάνω: Κ. Καραμανλής, Π. Τατούλης, Φάνη Πάλλη – Πετραλιά, Χρ. Ζαχόπουλος, Μ. Λιάπης, Θ. Δραβίλας, Α. Σαμαράς

EUROKINISSI

Το Ταμείο είχε «πάρε-δώσε» με τα γραφεία πολιτικών ηγεσιών του υπουργείου Πολιτισμού σε διάφορα επίπεδα: η… συνδρομή του δεν αφορούσε μόνο χρήμα, αλλά και προσωπικό.

Σύμφωνα με την έκθεση ελέγχου του ΓΛΚ:

⦿ Το 2005, το Ταμείο κατέβαλε παρανόμως 21.663 ευρώ για κάλυψη υπηρεσιακών εξόδων… κλητήρων στα γραφεία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού: της αναπληρώτριας υπουργού Φάνης Πάλλη-Πετραλιά, του υφυπουργού Π. Τατούλη και του γενικού γραμματέα Χρ. Ζαχόπουλου.

⦿ Τον Δεκέμβριο του 2008, επί υπουργίας Μ. Λιάπη, ο τότε γενικός γραμματέας του υπουργείου, Θ. Δραβίλας, μετέφερε κονδύλι ύψους 1 εκατ. ευρώ από τα διαθέσιμα του Ταμείου στον λογαριασμό της ΠΟΣΥΠΠΟ «για πληρωμή υπεραπασχολήσεων». Πρόκειται για την περίοδο που ελεγχόταν ο Ειδικός Λογαριασμός του υπουργείου στον απόηχο του σκανδάλου Ζαχόπουλου (σύντομα καταργήθηκε ο ειδικός λογαριασμός). Η μεταφορά αυτή εκτιμάται ότι έγινε χωρίς προηγούμενη απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου, δεδομένου ότι δεν συνεδρίασε μεταξύ Σεπτεμβρίου 2008 και Μαΐου 2009.

⦿ Το καλοκαίρι του 2009, επί υπουργίας Αντ. Σαμαρά, το Ταμείο προσέλαβε -εκτός ελέγχου ΑΣΕΠ- 10 εργαζομένους. Οι μισοί φέρονται να υπηρέτησαν στο γραφείο του υπουργού για έναν χρόνο. Οι υπόλοιποι φέρονται να εργάστηκαν είτε για τις ανάγκες του Ταμείου είτε για τις ανάγκες της Ομοσπονδίας.

Δεν πρόκειται για τις μόνες περιπτώσεις εργαζομένων που προσέλαβε το Ταμείο και διέθεσε σε άλλους φορείς.

Στον Εισαγγελέα Οικονομικών Εγκλημάτων θα σταλούν προς διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών τρία ευρήματα που αφορούν περιπτώσεις:

■ Προσλήψεων υπαλλήλων με συμβάσεις αορίστου χρόνου κατά παράβαση της ιδρυτικής πράξης του Ταμείου

■ Μονίμων υπαλλήλων που, ενώ αρχικά είχαν διατεθεί από το υπουργείο στο Ταμείο, στάλθηκαν στη συνέχεια με αποφάσεις του πρώην διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου σε διάφορους συνδικαλιστικούς φορείς

■ Συμβασιούχων που, ενώ προσλήφθηκαν από το Ταμείο, στη συνέχεια διατέθηκαν σε άλλους δημόσιους φορείς, παρότι το Ταμείο συνέχιζε να καλύπτει το μισθολογικό τους κόστος (συνολική δαπάνη 1.349.237,32 ευρώ).

Οι ίδιες εισαγγελικές αρχές θα κληθούν να διερευνήσουν ευρήματα:

● Μεταφοράς της μισθοδοσίας υπαλλήλων συνδικαλιστικών σωματείων στις καταστάσεις του Ταμείου

● Καταβολής επιδομάτων σε συμβασιούχους του Ταμείου με προφορική συμφωνία -χωρίς απόφαση του δ.σ. του Ταμείου- συνολικού ύψους 676.177,92 ευρώ, κατά την περίοδο 2005-2014.

Παρανομίες με το Επίδομα Πολιτιστικής Επιμόρφωσης

Παράνομη κρίνουν οι ελεγκτές του ΓΛΚ και την καταβολή του Επιδόματος Πολιτιστικής Επιμόρφωσης, συνολικού ύψους 40,5 εκατ. ευρώ, από το Ταμείο Αλληλοβοήθειας, σε υπαλλήλους του υπουργείου Πολιτισμού, κατά την περίοδο 2005-2009.

Πρόκειται για χρήματα που προέρχονται από τον «αμαρτωλό» -όπως τον χαρακτήριζε δημοσίευμα της εποχής- Ειδικό Λογαριασμό του υπουργείου.

Καθώς οι ελεγκτές έκριναν ατεκμηρίωτες τις εξηγήσεις της πρώην διοίκησης του Ταμείου, παραπέμπουν το θέμα στον εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος για την αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών, αλλά και στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις δικές του ενέργειες.

Σύμφωνα με την έκθεση ελέγχου, η καθ’ οιονδήποτε τρόπο καταβολή του συγκεκριμένου επιδόματος στους υπαλλήλους έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη σχετική νομοθεσία, αλλά και τους σκοπούς του Ταμείου.

Είναι, βέβαια, προφανές ότι οι μόνοι που δεν ευθύνονται για τη δημιουργία αυτής της έκνομης κατάστασης είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Αρα, είναι πέραν λογικής το ενδεχόμενο να τους ζητηθεί να επιστραφούν αυτά τα χρήματα.

Τα ζητήματα που εγείρονται αφορούν αποκλειστικά και μόνο τις πολιτικές ευθύνες των τότε ηγεσιών του υπουργείου για το πώς κατευθύνθηκε το συγκεκριμένο επίδομα στους εργαζομένους μέσω του «αμαρτωλού» λογαριασμού.

Δύο περαιτέρω ευρήματα των ελεγκτών αφορούν:

■ Την παράνομη αποδοχή, από πλευράς Ταμείου, επιχορηγήσεων από την Ομοσπονδία ύψους 15,8 εκατ. ευρώ τη διετία 2005-2006. Δόθηκαν με διατακτικό για καταβολή «Επιδόματος Πολιτιστικής Επιμόρφωσης», κάτι που αντίκειται στις διατάξεις τού τότε νόμου για το μισθολόγιο στο Δημόσιο, καθώς και στους σκοπούς του Ταμείου, το οποίο δεν έπρεπε να αποδεχθεί τις επιχορηγήσεις με αυτό το διατακτικό. Το εύρημα παραπέμπεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

■ Τη μη συμμόρφωση του Ταμείου στο διατακτικό αποφάσεων επιχορήγησης του υπουργείου Πολιτισμού. Πρόκειται για επιχορηγήσεις άνω των 28 εκατ. ευρώ της τετραετίας (2005-2008) που δόθηκαν στο Ταμείο για πολιτιστικές εκδηλώσεις, σεμινάρια και άλλους καταστατικούς σκοπούς του Ταμείου, αλλά διατέθηκαν για την πληρωμή του Επιδόματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ακόμα και σε υπερωρίες υπαλλήλων γραφείων της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου.

Οι ελεγκτές ζητούν περαιτέρω στοιχεία και διευκρινίσεις από το υπουργείο. Αν δεν δοθούν με επάρκεια, το θέμα θα οδηγηθεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά και στον αρμόδιο εισαγγελέα.