Οι πολιτικές & κοινωνικές εξελίξεις κάτω από το πρίσμα της οικονομικής κρίσης

Πέμπτη, 16 Απρίλιος 2015 

του Λεωνίδα Καρίγιαννη

Η κρίση συνεχίζεται στην παγκόσμια και την ελληνική οικονομία

Η παγκόσμια οικονομία διολισθαίνει σε νέα ύφεση καθώς η προσπάθεια να κρατηθεί η Ευρώπη στα πόδια της με την επεκτατική νομισματική πολιτική Ντράγκι είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας και βρίσκει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού μία οικονομία ασθμαίνουσα στην οποία το φτωχότερο 40% του πληθυσμού δαπανά πάνω από το 50% των εισοδημάτων του για τη διατροφή του. Συγκεκριμένα, η πιο δυναμικά αναπτυσσόμενη οικονομία της Δύσης, η αμερικανική, εμφανίζει κάμψη εισαγωγών κι εξαγωγών μετά την άνοδο του δολαρίου και η τελευταία φορά που συνέβη αυτό οδήγησε σε ύφεση. Συνδρομή στην κάμψη αυτή έχει η μεγάλη υποχώρηση του όγκου του διεθνούς εμπορίου (όπως τον μετρά ο δείκτης ξηρού φορτίου DBI) που τους τελευταίους 15 μήνες σημειώνει πτώση 75% ! Ακόμη, οι πωλήσεις στον κλάδο χονδρικού εμπορίου των ΗΠΑ μειώθηκαν για 3ο συνεχόμενο μήνα τον Φεβρουάριο (το μεγαλύτερο διάστημα από την ύφεση του 2008), ενώ τα αποθέματα έχουν φθάσει στα ύψη. Τα στοιχεία αυτά σε συνδυασμό με την ετήσια μείωση των εργοστασιακών παραγγελιών κατά 4,3% (η μεγαλύτερη από την κρίση του 2008) υποδηλώνουν την πιθανή είσοδο της αμερικανικής οικονομίας σε ύφεση.

Παράλληλα, στην Ιαπωνία η πολιτική εκτύπωσης χρήματος αποτυγχάνει κι ο πληθωρισμός επιστρέφει εκ νέου σε μηδενικά επίπεδα, στη Βρετανία και την Ιρλανδία οι τιμές των κατοικιών πέφτουν, στη Γερμανία οι εργοστασιακές παραγγελίες σημειώνουν τη μεγαλύτερη κάμψη από τον Ιούνιο του 2014, οι καταθέσεις των τραπεζών στην Αυστρία δεν καλύπτονται πλέον από την εγγύηση του κράτους, ενώ η Μπούντεσμπανκ προειδοποιεί πως τα χρέη της Ευρωζώνης εισήλθαν στην ‘ζώνη κινδύνου’.

Στην πραγματικότητα η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση απ’ ότι ήταν το 2008 καθώς τα χρέη παραμένουν στα ύψη και τα χρήματα που έριξαν στις αγορές οι κεντρικές τράπεζες δημιούργησαν νέες χρηματοπιστωτικές φούσκες έτοιμες να σκάσουν διαλύοντας κάθε ελπίδα παραγωγικής ανάκαμψης. Στο μεσοδιάστημα ασκήθηκαν πολιτικές λιτότητας που επέτρεψαν τη μεγαλύτερη αναδιανομή εισοδημάτων και πλούτου που έγινε ποτέ, προκαλώντας τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας, τη φτωχοποίηση των μεσαίων και χαμηλότερων εισοδηματικά τάξεων και την ψυχική τους εξαθλίωση: πρόσφατη μελέτη κατέδειξε πως οι ψυχικές ασθένειες πλήττουν τον 1 στους 3 νέους διεθνώς, όταν είναι γνωστό πως η ανεργία και οι χαμηλότεροι μισθοί αφορούν την σύγχρονη νεολαία.

Η ελληνική οικονομία κάτω από τις δικές της εγγενείς αδυναμίες και την ασφυκτική πίεση που ασκεί το διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης  συνεχίζει να βρίσκεται σε πορεία ύφεσης. Το τέταρτο τρίμηνο του 2014 έκλεισε με -0,4% του ΑΕΠ της σε ετήσια βάση. Με δεδομένο ότι ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος ξεκίνησαν άσχημα, αν κρίνουμε από τις εκροές καταθέσεων, την κάμψη της κατανάλωσης και των εξαγωγών και τη σημαντική υστέρηση των φορολογικών εσόδων (την οποία αντιστάθμισε μερικώς ο Μάρτιος), είναι προφανές ότι και το πρώτο τρίμηνο του 2015 η ύφεση στην οικονομία συνεχίστηκε κι εντάθηκε περισσότερο και η εκτίμηση είναι πως το πρώτο εξάμηνο χάθηκε αναπτυξιακά ανεξάρτητα αν η ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία ανακάμψουν ή όχι.  Τα πιο πρόσφατα στοιχεία έχουν ως εξής:

Πληθωρισμός: -2,4% (α’ τρίμηνο 2015 / 2014)
Κύκλος εργασιών βιομηχανίας: -16% (Ιανουάριος 2015 / 2014)
Ανεργία: 25,7% (Ιαν..2015 έναντι 27,2% τον Ιαν. 2014)
Βιομηχανική Παραγωγή: 0,9% (α’ δίμηνο 2015 / 2014)
Τιμές παραγωγών βιομηχανίας: -7,4%  (α’ δίμηνο 2015 / 2014)
Τζίρος Λιανικού Εμπορίου: -2,6% (Ιανουάριος 2015 – 2014)
Εισαγωγές Αγαθών: -15,5% (α’ δίμηνο 2015 / 2014)
Εξαγωγές Αγαθών: -7,1% (α’ δίμηνο 2015 / 2014),

Επίσης, ο όγκος των επενδύσεων και των κερδών παραμένουν στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών.
Ανεξάρτητα λοιπόν, με την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων με το διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης , η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε τροχιά κρίσης με σοβαρά προβλήματα για το επόμενο διάστημα.

Ο ελληνικός καπιταλισμός απέτυχε

Η ελληνική αστική τάξη απ’ τη στιγμή της δημιουργίας της, ήταν κρατικοδίαιτη και παρασιτική. Στηριζόταν πάντα στον τραπεζικό δανεισμό, στις κρατικές επιχορηγήσεις και στην εκμετάλλευση του δημόσιου τομέα (έργα, προμήθειες, συμβάσεις, κλπ).
Όλα αυτά τα χρόνια, χρησιμοποιούσε το δημόσιο σαν αγωγό κερδοφορίας και δεν επένδυε σε παραγωγικούς τομείς αλλά στρεφόταν πάντα σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες όπως ακίνητα και κατασκευές, επιδοτήσεις από την Ε.Ε., εξαγορά δημοσίων επιχειρήσεων κλπ.. Αυτή η ‘πατριωτική’ αστική τάξη έκανε τεράστιες εξαγωγές κεφαλαίων στο εξωτερικό (υπολογίζονται από το 2009-2013 ότι πάνω από 80 δισ.ευρώ μεταφέρθηκαν σε φορολογικούς παραδείσους) και ταυτόχρονα στρεφόταν στον δανεισμό και την υπερχρέωση. {Υπολογίζονται σε 164 δισ.ευρώ τα ιδιωτικά χρέη στις τράπεζες εκ των οποίων πάνω από 100 δισ.ευρώ είναι επιχειρηματικά χρέη}.

Έτσι λοιπόν σε περιόδους κρίσης της παγκόσμιας ή της ευρωπαϊκής οικονομίας, ο ελληνικός καπιταλισμός ‘κατέρρεε’ ως αποτέλεσμα της αδυναμίας του να αντέξει τις πιέσεις που δημιουργούσε η κρίση. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα. Ο ελληνικός καπιταλισμός και η αστική τάξη σήμερα δεν μπορούν να προσφέρουν τα στοιχειώδη στην ελληνική κοινωνία όπως δουλειά, υγεία, στέγη, εκπαίδευση, τροφή. Ίσα-ίσα η μοναδική του ανάγκη είναι να ξεζουμίσουν τους Έλληνες εργαζόμενους για να αυξήσουν τα κέρδη τους, σε συνεργασία με την Ε.Ε.

Διαφθορά και διαπλοκή (οι επενδύσεις) της ελληνικής αστικής τάξης

Επειδή ακριβώς η ελληνική αστική τάξη είναι κρατικοδίαιτη και παρασιτική, ο τρόπος που μπορούσε να εκμεταλλευτεί το δημόσιο ήταν μέσω του χρηματισμού και της διαφθοράς του πολιτικού και του κρατικού υπαλληλικού προσωπικού.  Η διαφθορά λοιπόν έφτασε στα ύψη. Με βάση τις ανακοινώσεις του υπουργού κ. Νικολούδη ενάντια στη διαφθορά, ήταν ιλιγγιώδη τα ποσά τα οποία δόθηκαν για μίζες όλα αυτά τα χρόνια (στα νοσοκομεία οι μίζες έφθαναν το 23%). Ένα διαπλεκόμενο σύμπλεγμα που αγκαλιάζει πολιτικούς, υπηρεσίες και επιχειρήσεις, μέσα μαζικής ενημέρωσης, που βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο ελαχίστων οικογενειών οι οποίες εκτός των άλλων ελέγχουν το τραπεζικό σύστημα και γι’ αυτό ένα μεγάλο μέρος των δανείων πήγαιναν με αδιαφανείς όρους για να καλύψουν, υποτίθεται, τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των διαπλεκόμενων εργοδοτών.

Οι εργαζόμενοι πλήρωσαν την κρίση με την πολιτική λιτότητας

Η συγκυβέρνηση και το διευθυντήριο της Ε.Ε. έριξαν όλο το βάρος της κρίσης όχι σε αυτούς οι οποίοι την δημιούργησαν, δηλαδή στην αστική τάξη, αλλά στα συνήθη υποζύγια που ήταν οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι. Σύμφωνα με έρευνα του (DW) μεταξύ 2008-2012 τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα υπέστησαν φορολογικές επιβαρύνσεις έως και 337% σε σχέση με το παρελθόν, ενώ τα ανώτερα οικονομικά στρώματα υπέστησαν επιβαρύνσεις έως και 9%, στέλνοντας με αυτό τον τρόπο στα όρια της φτώχειας πάνω από το 50% του ελληνικού πληθυσμού.
Από το 2010-2013 οι εργαζόμενοι έχασαν 37 δις € από τη μείωση των μισθών με βάση στοιχεία που επεξεργάστηκε το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, ενώ οι αυτοαπασχολούμενοι έχασαν 4 δις € από την αύξηση της φορολογίας μόνο. Η κοινωνική ανισότητα αυξήθηκε δραματικά. Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας έφτασε από 2 σε 3 εκατομμύρια. 3 στους 10 είναι κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ άλλοι 2 στους 10 πολίτες είναι πολύ κοντά στο όριο της φτώχειας. Δηλαδή το 50% του συνόλου του ελληνικού πληθυσμού έχει φτωχοποιηθεί. Η ανεργία έχει φτάσει στο 1.240.000 δηλαδή στο 25,5%. Το 50% από αυτούς είναι νέοι κάτω  των 34 χρόνων, ενώ έχει αυξηθεί σε τεράστια επίπεδα η μακροχρόνια ανεργία και η ανεργία επίσης των μεγάλων ηλικιακά. Κάποιοι που απολύθηκαν το 2009 δεν βρήκαν ποτέ δουλειά. Παρότι η ανεργία βρίσκεται σε τεράστια επίπεδα, την ίδια ώρα αυξήθηκε ο χρόνος απασχόλησης για τους εργαζόμενους δηλαδή μεγιστοποιήθηκε η εκμετάλλευση αυτών που δουλεύουν. Αυτή την στιγμή ο πραγματικός χρόνος εργασίας για τους έλληνες εργαζόμενους είναι οι 42 ώρες, δηλαδή 2.170 ώρες το χρόνο, ενώ ο μέσος χρόνος εργασίας για τους ευρωπαίους εργαζόμενους είναι οι 37,2 ώρες και μέσα σε όλα αυτά, παρότι αυξήθηκε και η ένταση και η έκταση της εκμετάλλευσης, δηλαδή και η εργασιακή πίεση και ο χρόνος εργασίας, την ίδια ώρα οι μισθοί μειώθηκαν κατά 40-45%. Ακόμη χειρότερα, πάνω από 1 εκατομ. εργαζόμενοι βρίσκονται σε κατάσταση ομηρείας αφού μένουν απλήρωτοι πάνω από 7 μήνες κατά μέσον όρο.
Η αστική τάξη έριξε όλο το βάρος της δικής της αποτυχίας στους έλληνες εργαζόμενους.

Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ: ρήγμα στο καθεστώς της διαπλοκής

Η αποτυχία της αστικής τάξης και των κυβερνήσεων οι οποίες την στήριζαν με την πολιτική τους, έφερε σαν αποτέλεσμα τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σ’ αυτές τις εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ βγήκε στην κυβέρνηση ακριβώς επειδή υποσχέθηκε στους έλληνες εργαζόμενους ότι θα συγκρουστεί με τα μεγάλα συμφέροντα, ότι θα χτυπήσει τη διαπλοκή και τη διαφθορά ,και ότι θα δώσει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους, στους άνεργους και τους απόκληρους της ελληνικής κοινωνία να έχουν μια ανθρώπινη ζωή.
Η νίκη του ήταν αποτέλεσμα της διάθεσής των μη προνομιούχων να σταματήσουν την απόλυτη διάλυση και την εξόντωση τους από τις κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, οι οποίες έφτασαν  την ανεργία στο 26,8%, μείωσαν το εισόδημα σε εργαζόμενους και συνταξιούχους πάνω από 30%, και εκτός των άλλων, επέβαλαν μια τεράστια φορολογία.
Κατά τ’ άλλα, η συγκυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ φωνάζει ότι έσωζε την ελληνική οικονομία, την ίδια ώρα που έστελνε στην απελπισία και την αυτοκτονία μεγάλα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας. Αυτή ακριβώς η πραγματικότητα οδήγησε τον ελληνικό λαό να ψηφίσει το ΣΥΡΙΖΑ για να αλλάξει η ζωή του.

Ελληνική αστική τάξη και Διευθυντήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θέλουν να αλλάξει η μέχρι τώρα πολιτική

Από τη στιγμή που ανέλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, οι πιέσεις και από την ελληνική αστική τάξη αλλά και από το ευρωπαϊκό διευθυντήριο είναι τεράστιες. Και ο λόγος είναι απλός. Ο στόχος του Eurogroup και του μεγάλου κεφαλαίου και η επιμονή τους είναι να επιβάλλουν τις νεοφιλελεύθερες ‘διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις’ απορυθμίζοντας την αγορά εργασίας, ιδιωτικοποιώντας τις κερδοφόρες επιχειρήσεις του ελληνικού δημοσίου, κάνοντας συμβάσεις για προσφορά υπηρεσιών, κατοχυρώνοντας τις παντός είδους προμήθειες για το ελληνικό δημόσιο από τις πολυεθνικές τους επιχειρήσεις (οπλικά συστήματα, βιομηχανικό εξοπλισμό, ενεργειακές υποδομές κλπ).

Για τους ευρωπαίους ‘εταίρους’, αυτή είναι η πολιτική για την αποκατάσταση και τη μεγιστοποίηση του κέρδους του κεφαλαίου σε βάρος της εργασίας. Ήδη αυτές τις περίφημες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις τις εκτελούν οι κυβερνήσεις της Ιρλανδίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, ενώ θεσπίζουν αντίστοιχα μέτρα οι κυβερνήσεις της Ιταλίας και της Γαλλίας.
Το τελευταίο λοιπόν πράγμα που θέλει το ευρωπαϊκό διευθυντήριο είναι να πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ την αλλαγή της κατάστασης χωρίς μέτρα λιτότητας, χωρίς  χτύπημα και επιδείνωση των εργατικών δικαιωμάτων και πάνω απ’ όλα, χωρίς την αποκατάσταση υψηλής κερδοφορίας για το κεφάλαιο. Αυτό θα ήταν ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να τους συμβεί. Και γι’ αυτό πιέζουν. Για να αναγκάσουν την κυβέρνηση να ακολουθήσει την ίδια πολιτική και να μην αποτελέσει η Ελλάδα το ‘κακό παράδειγμα’ για όλους τους λαούς της Ευρώπης κι έτσι αντιδράσουν στις κυβερνήσεις τους και στη νεοφιλελεύθερη πολιτική.

Αστική τάξη – ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – Ποτάμι αρωγοί στις πιέσεις

Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τους μεγαλοδημοσιογράφους και την αστική τάξη και από κοντά ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – Ποτάμι να στηρίζουν κατ’ ουσία τις πιέσεις του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου τονίζοντας σε όλους τους τόνους, ότι η ελληνική οικονομία καταρρέει και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανίκανος να διαχειριστεί την ελληνική πραγματικότητα. Όμως οι πιέσεις δεν μένουν μόνο σε φραστικό επίπεδο, αλλά διάφορα γεγονότα διαρκώς τείνουν να καταδείξουν την ‘ανικανότητα’ της κυβέρνησης και να υπονομεύσουν τις προσπάθειές της.
Έτσι λοιπόν, έχουμε δικαστικές αποφάσεις διαφόρων τύπων: Παπακωνσταντίνου, Κασιδιάρη, Ματθαιόπουλου κλπ, αστυνομικές παρεμβάσεις (Σκουριές), εθνικιστικά συνθήματα (παρέλαση 25ης Μαρτίου από ΟΥΚ), επίθεση ‘σκανδάλων΄ (Κατρούγκαλος), προκλητική συμπεριφορά των καναλαρχών στην αναφορά να αποπληρώσουν τα χρέη που έχουν στο δημόσιο, σκανδαλώδης αδιαφορία του Στουρνάρα να δώσει στοιχεία για τους τραπεζικούς δανεισμούς των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης καθώς και γι’ αυτούς που έβγαζαν τα χρήματα τους στο εξωτερικό κλπ. Με όλα αυτά τα γεγονότα η αστική τάξη θέλει να καταδείξει ότι μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι κυβέρνηση αλλά η ουσιαστική εξουσία και ο κρατικός μηχανισμός είναι στα χέρια της.

Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ; Μια κυβέρνηση ταξικών ισορροπιών

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ βλέποντας τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει, προσπάθησε, για να κατευνάσει κομμάτια της αστικής τάξης, να δημιουργήσει μια κυβέρνηση ταξικών ισορροπιών. Συνεργάζεται με ένα κόμμα ‘αντιμνημονιακό’ μεν αλλά παράλληλα με ακροδεξιό πρόσημο, τους ΑΝΕΛ, δίνοντας τους μάλιστα ένα πολύ σημαντικό Υπουργείο, όπως αυτό της Άμυνας. Έδωσε σε προσωπικότητες όπως ο Βαρουφάκης και ο  Κοτζιάς, οι οποίοι είναι γενικά αποδεκτοί από κομμάτια του συστήματος, σημαντικά Υπουργεία όπως αυτά των Οικονομικών και των Εξωτερικών. Έδωσε τον κατασταλτικό μηχανισμό (αστυνομία, ειδ. Δυνάμεις) στον Πανούση, την ΕΥΠ στον Ρουμπάτη, το Τ.Χ.Σ. στον Παναγιώτη Ρουμελιώτη, το ΤΑΙΠΕΔ στον Πιτσιόλα, άφησε κατ’ ουσία ανέγγιχτη την Διεύθυνση των τραπεζών με αρχιτραπεζίτη τον κύριο εκπρόσωπο του Διευθυντηρίου της Ε.Ε. Στουρνάρα, και σε ανθρώπους, όπως λέγεται, επιχειρηματικών συμφερόντων (Σαγιάς – Σπίρτζης) έδωσε σημαντικά υπουργεία.

Ταυτόχρονα, επέλεξε για πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Παυλόπουλο, ο οποίος προέρχεται από την καρδιά του καραμανλικού μπλοκ και της αστικής τάξης. Παράλληλα, έδωσε κυβερνητικά πόστα σε κάποια στελέχη του στενού πυρήνα του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ καθώς επίσης και σε ελάχιστα στελέχη του αριστερού ρεύματος (Λαφαζάνης, Στρατούλης κλπ). Κατ’ ουσία, με αυτό τον τρόπο, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να καταδείξει: α) στην αστική τάξη και στο διευθυντήριο της Ε.Ε. ότι δεν έχει πρόθεση για συνολική ρήξη και σύγκρουση, β) έχει την αυταπάτη ότι με χρησιμοποίηση αυτού του πολιτικού προσωπικού θα μετριάσει την επιθετική διάθεση της αστικής τάξης απέναντι της, κερδίζοντας έτσι χρόνο για να διαμορφώσει τους αντίστοιχους ευνοϊκότερους συσχετισμούς στο μέλλον, γ) υποτίθεται ότι ενσωματώνει σε μια αριστερή κυβέρνηση έμπειρο πολιτικά ‘φιλικό’ και τεχνοκρατικό προσωπικό από το ‘παρελθόν‘ για να διαχειριστεί την τρέχουσα πραγματικότητα. Αυτό όμως είναι και το μεγάλο λάθος της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Σε μια περίοδο κρίσης, η  αστική τάξη δεν είναι διατεθειμένη να κάνει παραχωρήσεις, εκτός εάν αυτές τις επιβάλλει ο ταξικός συσχετισμός δύναμης. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στηριγμένη στο ελληνικό και ευρωπαϊκό, πάνω απ’ όλα, εργατικό κίνημα, πρέπει να πιέσει και να επιβάλλει το δικό της πρόγραμμα. Καμία προσωπικότητα και κανένας ‘καλός διαχειριστής’  δεν πρόκειται να κάνει το ευρωπαϊκό διευθυντήριο και την ελληνική αστική τάξη να υποχωρήσουν. Ίσα-ίσα, όπως αποδεικνύεται στην πράξη πλέον (βλ. Πανούσης, Σπίρτζης, Καμμένος) υπονομεύουν διαρκώς το κυβερνητικό έργο και πιέζουν για κατασταλτικές και συντηρητικές λύσεις.

Πολλοί διατείνονται ότι ο ηγετικός πυρήνας του ΣΥΡΙΖΑ, κατ’ ουσία, τα έχει βρει με την αστική τάξη, και γι’ αυτό έκανε αυτές τις επιλογές. Αυτό είναι λάθος. Πιστεύουμε ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έχει την πρόθεση να προχωρήσει παίρνοντας μέτρα υπέρ των εργαζόμενων και της ελληνικής κοινωνίας, αλλά αισθάνεται αδύναμη και προσπαθεί μέσα από συμβιβασμούς και τακτικές συνεργασίες να κερδίσει χρόνο. Όμως ό μόνος που κερδίζει χρόνο αυτή την περίοδο είναι η ευρωπαϊκή και η ελληνική αστική τάξη οι οποίες πιέζουν αφόρητα την κυβέρνηση να υποχωρήσει με στόχο να της αφαιρέσουν το πιο σημαντικό όπλο που έχει, και αυτό είναι η μεγάλη υποστήριξη των ελλήνων και ευρωπαίων εργαζόμενων που τους βλέπουν ως τη μοναδική ελπίδα απέναντι στην επίθεση της άρχουσας τάξης.

Οι εργαζόμενοι σε στάση αναμονής

Το ελληνικό εργατικό κίνημα, όλα αυτά τα χρόνια δέχτηκε πολλά χτυπήματα. Κάθε προσπάθεια  συνδικαλιστικής δράσης στον ιδιωτικό τομέα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων χτυπήθηκε αμείλικτα από την εργοδοσία. Οι ΔΕΚΟ και ο δημόσιος τομέας, μετά την τεράστια μείωση προσωπικού και τις ιδιωτικοποιήσεις, αποδυναμώθηκαν  συνδικαλιστικά. Η ΓΣΕΕ, κατ’ ουσία, δεν αντιπροσώπευε παρά ελάχιστες δυνάμεις στον ιδιωτικό τομέα, και ήταν κατά κύριο λόγο, συνδικαλιστικός εκφραστής στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες. Οι εργαζόμενοι, μετά από μεγάλες κινητοποιήσεις, οι οποίες χτυπήθηκαν από την αστυνομία ή κηρύχθηκαν παράνομες από τα δικαστήρια, έχοντας το φάσμα της ανεργίας και της πείνας μπροστά τους, και εφόσον έβλεπαν ότι η ίδια η συνδικαλιστική τους ηγεσία δεν έδινε καμία σοβαρή προοπτική και δεν συντόνιζε τους αγώνες τους, απογοητεύθηκαν και στράφηκαν στο να δώσουν πολιτική λύση στα προβλήματά τους.

Έτσι λοιπόν έδωσαν, μαζί με το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, μια μεγάλη πολιτική μάχη και την κέρδισαν, απέναντι στο τεράστιο λόμπι της διαπλοκής. Επένδυσαν όλες τους τις ελπίδες στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και γι’ αυτό το λόγο, αυτή την περίοδο, είναι σε φάση αναμονής.

Οι εργαζόμενοι είναι ‘ρεαλιστές’. Καταλαβαίνουν ότι τα προβλήματα δεν λύνονται αυτόματα, βλέπουν τον πόλεμο και τις επιθέσεις που γίνονται στην κυβέρνηση και γι’ αυτό την στηρίζουν, παρ’ ότι βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Όμως η φλόγα και η ελπίδα, στον βαθμό που οι εργαζόμενοι δεν βλέπουν να γίνονται πρακτικά βήματα αποφασιστικής σημασίας, τόσο απέναντι στα μεγάλα συμφέροντα όσο και για να καλυτερεύσει η ζωή τους, θα αρχίσουν βαθμιαία να χάνουν την πίστη και την ελπίδα τους και να απογοητεύονται. Και ακριβώς αυτό επιδιώκει η άρχουσα τάξη. Θέλει να απογυμνώσει την κυβέρνηση από την κοινωνική υποστήριξη που έχει.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι οι εργαζόμενοι δεν έχουν διάθεση να παλέψουν για να στηρίξουν ενεργητικά την κυβέρνηση. Αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος. Κανένα κάλεσμα, έστω και μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, δεν άφησαν αναπάντητο οι έλληνες εργαζόμενοι. Δεκάδες χιλιάδες συμμετείχαν στις αυθόρμητες διαδηλώσεις στήριξης της κυβέρνησης την πρώτη εβδομάδα των διαπραγματεύσεων. Μόνο που αυτό δεν είχε καμία συνέχεια. Έτσι λοιπόν, είναι λάθος αυτό που λένε ότι οι εργαζόμενοι είναι παθητικοί και βολεμένοι. Το εργατικό κίνημα θέλει να στηρίξει την κυβέρνηση του. Όμως μέχρι στιγμής, στερείται πολιτικής ηγεσίας ικανής να το κινητοποιήσει, με συνέπεια να παρακολουθεί από το περιθώριο τις εξελίξεις και το θέατρο των διαπραγματεύσεων αντί με την πίεση που θα μπορούσε να ασκεί να αποτελεί μέρος των διαπραγματευτικών επιχειρημάτων της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση να καλέσει τους έλληνες και τους ευρωπαίους εργαζόμενους σε αγωνιστική στήριξη της

Όπως προαναφέραμε, αυτό που πρέπει να γίνει, είναι η κυβέρνηση να στηριχθεί, για να αντέξει τις πιέσεις και να προχωρήσει, στους φυσικούς της συμμάχους που είναι οι έλληνες και οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι. Απευθυνόμενη λοιπόν προς αυτούς, πρέπει όποιος υπουργός, στέλεχος ή παράγοντας υπονομεύει όποιο φιλολαϊκό μέτρο θέλει να προωθήσει, αμέσως να παραιτείται και να αποχωρεί. Η στάση του Πανούση και του κάθε Πανούση, δεν θα πρέπει να είναι επιτρεπτή από εδώ και πέρα. Ταυτόχρονα, οποιοσδήποτε υπουργός, βουλευτής ή κυβερνητικό στέλεχος υπάρχει η παραμικρή υπόνοια ότι εμπλέκεται σε χρηματισμό ή έχει σχέση με τα χέρια της διαπλοκής, θα πρέπει αμέσως να παραιτείται. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει μια πολιτική αποδέσμευση από τη συνεργασία με τους ΑΝΕΛ με ταυτόχρονη σαφή διαφοροποίηση από ζητήματα που προκύπτουν όπως οι ανεξέλεγκτες πολεμικές δαπάνες, οι εθνικιστικές παράτες και κορώνες, καθώς και κάθε είδους  ρατσιστική συμπεριφορά. Πάνω απ’ όλα όμως, η κυβέρνηση πρέπει να καλέσει σε μαζικές κινητοποιήσεις τους έλληνες και ευρωπαίους εργαζόμενους  ώστε να γίνουν μέρος και ισχυρός παράγοντας στις περίφημες διαπραγματεύσεις που γίνονται με το Διευθυντήριο της Ε.Ε. Πρέπει να τους καλέσει να στηρίξουν ένα πρόγραμμα που θα βάζει:
1) Το ζήτημα του λογιστικού και του κοινωνικού ελέγχου τους χρέους όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις υπόλοιπες χώρες κυρίως του ευρωπαϊκού νότου. Με αυτό τον τρόπο θα στοιχειοθετηθεί το ότι το χρέος αυτό ήταν αποτέλεσμα μιας ληστρικής σχέσης και μιας διασπάθισης δημόσιου χρήματος από παρελθούσες κυβερνήσεις.

2) Πρέπει να διεκδικηθούν και να απαιτηθούν ευρωπαϊκές και κοινωνικές διαδικασίες για να πάψουν να φοροδιαφεύγουν οι πολυεθνικές εταιρείες μέσω διαφόρων δρόμων φοροδιαφυγής (υπολογίζεται ότι οι πολυεθνικές εταιρείες έχουν φοροδιαφυγή που προσεγγίζει το 1 τρις ευρώ στα πλαίσια της Ε.Ε.). Την ίδια ώρα που το Διευθυντήριο της Ε.Ε. ‘λιώνει’ τους εργαζόμενους με τις πολιτικές λιτότητας, επιτρέπει και διευκολύνει τις πολυεθνικές να φοροδιαφεύγουν.

3) Πρέπει στην Ελλάδα να τεθεί θέμα αλλαγής του κεντρικού τραπεζίτη. Ο Γιάννης Στουρνάρας να αναγκαστεί σε παραίτηση, ιδιαίτερα μετά τις διαρκείς αρνήσεις του να δώσει στοιχεία που του ζητήθηκαν στη Βουλή και από την κυβέρνηση. Να κοινωνικοποιηθούν όλες οι συστημικές τράπεζες -χωρίς αποζημίωση αφού η ανακεφαλαιοποίηση τους έγινε με δανεικά που τα επωμίστηκε ο ελληνικός λαός- για να σταματήσει η υπονόμευση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και να αποτελέσουν τη βάση για την κοινωνική πολιτική που θέλει να ασκήσει η κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, πρέπει να γίνει έλεγχος σε βάθος και να ζητηθούν ευθύνες από όλες τις παρελθούσες διοικήσεις για τη διασπάθιση του χρήματος των τραπεζών, για τα επιχειρηματικά δάνεια τα οποία δεν έγιναν επενδύσεις, φυγαδεύτηκαν στο εξωτερικό και δεν επιστράφηκαν ποτέ και με ταυτόχρονο έλεγχο όλων των χρημάτων που δόθηκαν από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Την κοινωνικοποίηση των βασικών τραπεζών σε κάθε χώρα θα πρέπει να διεκδικήσουν από κοινού και οι άλλοι ευρωπαίοι εργαζόμενοι.

4) Με τη δραστική μείωση της ανεργίας θα πρέπει να μειωθεί ο μέσος χρόνος εργασίας και από 42,5 ώρες που είναι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, να κατέβει στις 38 και από 37,5 ώρες που είναι στις ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε. κι ακολούθως να μειωθεί πανευρωπαϊκά στις 35. Ταυτόχρονα, να ενισχυθούν τα ευρωπαϊκά προγράμματα για την απασχόληση.

5) Απέναντι στις πολιτικές λιτότητας οι έλληνες και ευρωπαίοι εργαζόμενοι πρέπει να παλέψουν α) για την πάταξη της φοροδιαφυγής, β) την αύξηση της φορολογίας στο μεγάλο κεφάλαιο και ιδιαίτερα στις πολυεθνικές, γ) την  αύξηση των δαπανών για τις κοινωνικές ανάγκες (υγεία, παιδεία, έργα υποδομής, έρευνα, απασχόληση, στέγη). Όσον αφορά την Ελλάδα, αύξηση της φορολογίας για τις μεγάλες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις πολυεθνικές, με παράλληλη δημιουργία διαδικασιών δημόσιου και κοινωνικού ελέγχου με στόχο την κρίση να την πληρώσουν αυτοί που τη δημιούργησαν και παράλληλα να επιστραφούν τα χρήματα τα οποία δόθηκαν ως δάνεια, επιχορηγήσεις, χρηματοδοτήσεις κλπ και τα οποία ποτέ δεν έγιναν επενδύσεις και απασχόληση. Διαδικασίες ελέγχου της διαφθοράς μέσα από τη δημιουργία ενός ενιαίου κέντρου πληροφορικής για τους διαγωνισμούς που αφορούν δημόσια έργα, προμήθειες, εξοπλισμούς κλπ,

6) Δημιουργία ενιαίων φορέων κατά κλάδο παραγωγής και κοινωνικοποίηση όσων επιχειρήσεων έχουν πάρει δάνεια ή επιχορηγήσεις τα οποία ποτέ δεν έγιναν επενδύσεις και απασχόληση αλλά φυγαδεύτηκαν στο εξωτερικό.

7) Να σταματήσει κάθε είδους ιδιωτικοποίηση που αφορά στρατηγικούς τομείς της οικονομίας (ενέργεια, επικοινωνίες, δίκτυα κλπ) καθώς επίσης και επιχειρήσεις οι οποίες ελέγχουν κοινωνικά αγαθά (ύδρευση, κλπ).

8) Να εφαρμοστεί το σύνολο του προγράμματος της Θεσσαλονίκης το οποίο έχει έναν προνοιακό χαρακτήρα. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για την ελληνική κοινωνία και τους έλληνες εργαζόμενους.

Οι παραπάνω άξονες μεταρρυθμίσεων μπορούν και πρέπει να συμπληρωθούν και με άλλα μεταβατικά αιτήματα που θα λειτουργούν στην κατεύθυνση ενοποίησης του εργατικού κινήματος πανευρωπαϊκά με στόχο τον εκδημοκρατισμό και τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της Ευρώπης. Γιατί σε περίοδο γενικευμένης κρίσης ακόμη κι οι αστικοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται ανεκτές από τον καπιταλισμό. Και γιατί όπως η ιστορική εμπειρία κατέδειξε, η οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν μπορεί να συντελεστεί στα πλαίσια μιας μόνον χώρας από τη στιγμή που ο καπιταλισμός διεθνοποίησε τις παραγωγικές δυνάμεις υπερβαίνοντας τα εθνικά σύνορα.

Πηγή: Σοσιαλιστική Έκφραση