Ανακοίνωση ΑΡΜΕ για τα Αρχαία στο Μετρό Θεσ/κης

Μετά την πρόσφατη εξαγγελία του πρωθυπουργού στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης για την τύχη των σπουδαίων αρχαιοτήτων που ερευνήθηκαν στο σταθμό Μετρό Βενιζέλου, δυστυχώς άνοιξε πάλι ένα θέμα, το οποίο όλοι μας πιστεύαμε, ότι είχε κλείσει οριστικά και αμετάκλητα. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο κ. Μητσοτάκης εντελώς αιφνιδιαστικά εξήγγειλε την απόσπαση των αρχαιοτήτων και την επανατοποθέτησή τους, παρότι το έργο στον σταθμό Βενιζέλου είναι σε φάση ολοκλήρωσης με τις αρχαιότητες να διατηρούνται κατά χώραν σε πλήρη αρμονία με το έργο του μετρό.

Αναμέναμε την αιτιολόγηση μιας τόσο σοβαρής απόφασης πέρα από τα επικοινωνιακά τερτίπια στα οποία έχουμε συνηθίσει το τελευταίο διάστημα από την κυβέρνηση. Για ποιους λόγους, η σχετική γνωμοδότηση του ΚΑΣ και η Υ.Α. του 2017 που προβλέπουν την συνύπαρξη μετρό και αρχαιοτήτων στο σταθμό Βενιζέλου πρέπει να ανατραπούν; Για ποιο λόγο για μια ακόμα φορά η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη θα παραβεί τον αρχαιολογικό νόμο ο οποίος ρητά προβλέπει (παρ. 1 του άρθρου 42 Ν.3028/2002) ότι «η μετακίνηση μνημείου λόγω τεχνικού έργου εξετάζεται μόνο όταν μετά από σχετικό επιστημονικό έλεγχο αποκλείεται κάθε δυνατότητα διατήρησής του στο περιβάλλον του». Στην συγκεκριμένη περίπτωση η τεχνική λύση για την διατήρηση του σπουδαίου μνημειακού συνόλου εξευρέθηκε με την συνδρομή της επιστημονικής κοινότητας αλλά και της κοινωνίας των πολιτών με αποτέλεσμα να προχωρήσουν οι εργασίες κατά την πρόβλεψη της προαναφερόμενης Υ.Α. του 2017. Έχει ενδιαφέρον να δούμε η περίφημη επιστροφή στην νομιμότητα και την κανονικότητα, που επικαλούνται τα νεοφιλελεύθερα εξαπτέρυγα, πως για μια ακόμα φορά παραβιάζει βάναυσα την αρχαιολογική νομοθεσία.

Όμως συναδέλφισσες και συνάδελφοι δεν πρόκειται για ένα απλό λάθος, ούτε για άλλη μια έκφραση της ιδεοληπτικά εχθρικής αντίληψης απέναντι στις αρχαιότητες και τους εργαζόμενους (αρχαιολόγους, μηχανικούς, συντηρητές, εργατοτεχνίτες, αρχαιοφύλακες κλπ.), που εργάζονται κάτω από αντίξοες συνθήκες για την ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας.

Η εντελώς αναιτιολόγητη ανατροπή των δεδομένων σ΄ αυτή την υπόθεση και μάλιστα από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, έχει σαφές οικονομικό διακύβευμα. Είναι σε όλους μας γνωστό, ότι έχουν αποπληρωθεί οι μελέτες για την κατασκευή του σταθμού με τις αρχαιότητες να διατηρούνται κατά χώραν. Έχει προχωρήσει μεγάλο τμήμα της κατασκευής του σταθμού και αντίστοιχα έχουν αποπληρωθεί υποχρεώσεις προς τον εργολάβο. Με βάση αυτή την καταστροφική για τις αρχαιότητες εξαγγελία βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μεγάλο δώρο σε εργολαβικά συμφέροντα. Πέραν των κονδυλίων που ήδη εκταμιεύτηκαν, θα υπάρξουν καινούριες μελέτες για την απόσπαση και την επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων, που θα πρέπει να πληρωθούν, καινούριες μελέτες και επικαιροποίηση παλαιών για την κατασκευή του σταθμού χωρίς τις αρχαιότητες που επίσης θα πρέπει να πληρωθούν, εργασίες για την απομάκρυνση του κατασκευαστικού έργου, που ήδη έχει ολοκληρωθεί, οι οποίες επίσης θα πληρωθούν, καινούριες εργασίες για την ολοκλήρωση του σταθμού που κι αυτές θα πρέπει να πληρωθούν. Αυτονόητα, επειδή θα προκύψει τουλάχιστον διετής καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του έργου, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε το ύψος των προστίμων, που θα πρέπει να καταβάλλει το Ελληνικό Δημόσιο προς τον εργολάβο λόγω αυτής της καθυστέρησης.

Φαίνεται, ότι μπροστά στην πίτα που μένει να μοιραστεί, τα αρχαία αποτελούν την ιδανική αφορμή για να μεγαλώσουν το μερτικό τους όλοι αυτοί, που ευθύνονται για την χρεωκοπία της χώρας και της εισαγωγή της στα μνημόνια.

Δεν έχουν μάθει τίποτα.

Δουλειές σε ημέτερους να μοιράζονται και οι εργαζόμενοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα ας συνεχίσουν να βλέπουν πετσοκομμένους μισθούς, γιατί ούτε λίγο ούτε πολύ, για όσους θα συμμετέχουν στο καινούριο πάρτυ της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος, εμείς οι εργαζόμενοι ευθυνόμαστε για την χρεωκοπία της χώρας.

Τελικά το ζήτημα των αρχαιοτήτων στο σταθμό μετρό Βενιζέλου στην Θεσσαλονίκη αποτελεί ένα πεδίο μάχης μεταξύ της νεοφιλελεύθερης ιδεοληψίας, που ευνοεί τα εργολαβικά συμφέροντα αγνοώντας την σημασία των μνημείων και της αντίληψης του απόλυτου σεβασμού με τον οποίο πρέπει η Πολιτεία να προσεγγίζει τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος. Είναι ζήτημα που ξεπερνά τα όρια της πόλης της Θεσσαλονίκης και μας αφορά όλους.

Σ΄ αυτή την μάχη όσοι έχουμε συμπαραταχθεί στο ΑΡΜΕ, θα βρεθούμε μαζί με όλους τους συναδέλφους και τις οργανωμένες συλλογικές μορφές οργάνωσης της εργασίας στην πρώτη γραμμή για την υπεράσπιση των αρχαιοτήτων, την υπεράσπιση του έργου μας, την διατήρηση και ασφαλή διαχείριση των αρχαιοτήτων χωρίς επικοινωνιακούς ελιγμούς και χωρίς εκπτώσεις από την αρχή της τήρησης της νομιμότητας υπερασπίζοντας την δουλειά μας και την πολιτιστική κληρονομιά.

19/9/2019

Να σωθεί το βυζαντινό σταυροδρόμι της Θεσσαλονίκης

Ψήφισμα 6 πρωτοβάθμιων συλλόγων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού

Οι σύλλογοι εργαζομένων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού που συνυπογράφουμε το παρόν ψήφισμα δηλώνουμε την πλήρη αντίθεσή μας στην καταστροφική για την τύχη των αρχαιοτήτων πρωθυπουργική εξαγγελία για απόσπαση κι επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων, που βρέθηκαν στο σταθμό Μετρό Βενιζέλου στην Θεσσαλονίκη.

Πρόκειται για ενέργεια που αιφνιδίασε την επιστημονική κοινότητα, δημιούργησε αναταραχή στην πόλη της Θεσσαλονίκης και κινδυνεύει να αποβεί επικίνδυνη για την ακεραιότητα του μνημειακού συνόλου. Αυτό που είναι ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι ο πρωθυπουργός, στην ίδια ομιλία, προφανώς από εσφαλμένη πληροφόρηση, μετέθεσε τα χρονοδιαγράμματα όλου του έργου του Μετρό Θεσσαλονίκης (13 σταθμοί)για το 2023, «φορτώνοντας» όλη την καθυστέρηση στον σταθμό Βενιζέλου. Για άλλη μια φορά, στο στόχαστρο βρίσκονται οι αρχαιότητες ως «καθυστέρηση» όλου του έργου, όταν είναι γνωστό ότι σταθμοί στους οποίους βρέθηκαν σημαντικές αρχαιότητες έχουν παραδοθεί εδώ και χρόνια και θα μπορούσαν να αρχίσουν να λειτουργούν σε εύλογο χρονικό διάστημα οι 12 σταθμοί της βασικής γραμμής.

Ποια είναι η διαφορά των ευρημάτων του σταθμού Βενιζέλου; Στον σταθμό Βενιζέλου υπήρξε η σπάνια ευκαιρία να ερευνηθούν μοναδικής σημασίας αρχαιότητες, όπως το βυζαντινό τετράπυλο και η διασταύρωση των δύο κύριων οδών, της μέσης οδού και της κάθετης της βυζαντινής Θεσσαλονίκης, που ήταν η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μαζί μετα παρόδια δημόσια κτίρια, που καθιστούν το συγκεκριμένο μνημειακό σύνολο μοναδικό στο είδος του.

Οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού πολλές φορές βρεθήκαμε αντιμέτωποι με το πλαστό δίλημμα «αρχαία ή ανάπτυξη». Την απάντηση την έχει δώσει η πολύ πρόσφατη ιστορία μέσα από τα μεγάλα δημόσια έργα που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εικοσαετία στην χώρα, όπου αποδείχθηκε περίτρανα ότι η πολιτιστική κληρονομιά, όχι μόνο δεν αποτελεί τροχοπέδη, αλλά ότι μπορεί να συνυπάρξει με τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Μερικά από τα παραδείγματα είναι η αλλαγή της γραμμής του Τραμ στην Αθήνα, η αλλαγή σχεδιασμού στο σταθμό Κεραμεικός του Μετρό της Αθήνας, η διατήρηση αρχαιοτήτων in situ στο σταθμό Μοναστηράκι του Μετρό. Αυτό ακριβώς αναγνωρίστηκε με την τεχνική λύση που δόθηκε και έχει αρχίσει ήδη να υλοποιείται από το 2017 στο σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης.

Καλούμε την κυβέρνηση και την Υπουργό Πολιτισμού να μην προβούν σε αλλαγή της ισχύουσας Υπουργικής Απόφασης που εκδόθηκε το 2017 μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, που προβλέπει την συνύπαρξη των αρχαιοτήτων και του τεχνικού έργου, προκρίνοντας την λύση της κατά χώρα διατήρησης των αρχαίων και της κατασκευής του σταθμού κάτω από το επίπεδο των αρχαιοτήτων. Αυτή η λύση είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και αποτελεί  την μοναδική ορθή πρόταση για την διαχείριση των αρχαιοτήτων, εξασφαλίζοντας παράλληλα την απρόσκοπτη ολοκλήρωση του έργου χωρίς επιπλέον οικονομικές και χρονικέςεπιβαρύνσεις. Γι’ αυτό και είναι είναι η μόνη σύμφωνη με τον Αρχαιολογικό Νόμο που είναι απολύτως σαφής στο θέμα αυτό: «Η μετακίνηση μνημείου λόγω τεχνικού έργου εξετάζεται μόνο όταν μετά από σχετικό επιστημονικό έλεγχο αποκλείεται κάθε δυνατότητα διατήρησής του στο περιβάλλον του» (άρθρο 42)

Ενώνουμε την φωνή μας με όλους τους επιστημονικούς φορείς, όλες τις συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών, όλους όσοι παλεύουν για την σωτηρία των αρχαιοτήτων στο σταθμό μετρό Βενιζέλου.

Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής, Στερεάς και Νήσων

Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων

Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων

Τμήμα ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής του ΥΠΠΟΑ

Σύλλογος Αυτοδυτών ΥΠΠΟ

Πανελλήνιος Σύλλογος Υπαλλήλων Πτυχιούχων Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠΟΑ

• Rome mulls ‘metro museum’ after new line unearths ruin
• Unearthed in Rome’s New Subway: Extinct Elephants and Persian Peach Pits

• Roman city emerges from Sofia metro excavations

• Σταθμός Βενιζέλου: Ιστορίες και παραμύθια. Το χρονικό.
• Ανακοίνωση ΠΕΣΑ 15.9.2019
•  Η υπουργός Πολιτισμού «αδειάζει» τον πρωθυπουργό
• Πώς κάνετε έτσι; Ένας ρωμαϊκός δρόμος είναι»
• Αμάν πια με τους «αρχαίους ημών»…
• Πολιτισμός καζίνων με αυτοφωράκηδες
• Διαβάστε τα ρεπορτάζ επτά χρόνων για το σταθμό της Βενιζέλου εδώ
• Ο Μπουτάρης και η Κίνηση Πολιτών μαζεύουν υπογραφές για τα αρχαία στον σταθμό Βενιζέλου
• Ψήφισμα της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
• Το Τμήμα Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ για τα αρχαία του Μετρό της Θεσσαλονίκης
• Μετρό: Το μικρό χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος
• ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – 4 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ
• Αρ. Μπαλτάς, Μαρία Βλαζάκη στην ΑΥΓΗ για την μεταφορά των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου
• Να μείνουν τα αρχαία στον σταθμό της Βενιζέλου!
• Στ. Γκότσης, Το μετρό, τα αρχαία και ο κατήφορος (ΑΥΓΗ, Ο3.03.2013)
• Για τις αρχαιότητες στον σταθμό Βενιζέλου – Η απάντηση του Μ. Τιβέριου (ΑΥΓΗ, 09.03.2013)
• Η ανταπάντηση στον Μ. Τιβέριο (ΑΥΓΗ, 09.03.2013)